Jak posadzono orła

W gdańskim Nadleśnictwie Lipusz rośnie już ponad 12-hektarowe godło Polski. Kolorowy las zasadzono w miejscu spustoszonym ponad rok temu przez huragan. Zanim jednak 3 tys. osób przystąpiło do wspólnego sadzenia, w teren musieli wyjść geodeci. Publikujemy pełną treść artykułu, który ukazał się w listopadowym GEODECIE.

Fragment szkicu autorstwa Jarosława Marcyniuka

Idea „posadzenia” orła zrodziła się wiosną br. Leśnicy wspólnie z harcerzami Chorągwi Gdańskiej ZHP postanowili w ten sposób połączyć proces odbudowy zniszczonych przez nawałnicę drzewostanów (w Nadleśnictwie Lipusz silny wiatr powalił aż 1,8 mln m³ drzew) z upamiętnieniem 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę. Zaplanowana na 20 października akcja „Sadzimy Las dla Niepodległej” została objęta patronatem prezydenta RP Andrzeja Dudy.
Jak podkreśla Anna Kukier z Nadleśnictwa Lipusz, miejsce nasadzeń jest wyjątkowe z dwóch powodów. – Po pierwsze, jest to obszar dotknięty niebywałą klęską, jaka wydarzyła się rok temu w sierpniu. Po drugie, zachodnia granica naszego nadleśnictwa prawie całkowicie pokrywa się z granicą państwa polskiego z 1918 roku – tłumaczy i dodaje, że posadzony orzeł znajduje się niecałe 5 km od miejsca przebiegu historycznej granicy.


Fot. Leszek Pałys

20 października we wspólnym sadzeniu wzięło udział aż 3 tys. osób, w tym 1200 harcerzy. Ich pracę wspierało i koordynowało 190 leś­ników. Posadzony przez uczestników akcji orzeł zajmuje ponad 12 ha. Do stworzenia wizerunku godła użyto prawie 400 sadzonek modrzewia (na koronę), ponad 23 tys. brzozy (sylwetka orła) oraz 67 tys. sosny (tło). Rozpiętość skrzydeł wynosi 310 metrów.
Dendroglif powstał w zgodzie z zasadami sztuki leśnej dzięki odpowiedniemu doborowi gatunków do warunków siedliskowych tego miejsca. Wiosną brzoza na tle sosnowej zieleni wyróżniać się będzie jasną, świeżą zielenią liści, która latem stanie się intensywniejsza i głębsza. Jesienią przez około 2-3 tygodnie orzeł będzie złoty. Późną jesienią, przez całą zimę i w okresie przedwiośnia barwy sylwetce orła będą nadawały białe pnie drzew na tle leśnego gruntu.


Fot. Leszek Pałys

Za wyznaczenie godła w terenie odpowiedzialny był geodeta Jarosław Marcyniuk z Redy. Jego pierwszym zadaniem był pomiar sytuacyjny obszaru pod nasadzenie, tj. wyznaczenie położenia słupków oddziałowych (znaków podziału powierzchniowego mających ułatwić orientację w lesie), dróg, zasięgów pozostałych młodników czy skraju sąsiedniego lasu. Następnie w obszar ten wpasowano godło. Początkowo planowano, że orzeł może zająć nawet 4 oddziały leśne o szerokości minimum 300 m każdy. W końcu stanęło na jednym oddziale, ponieważ nie udało się znaleźć większej, w miarę równej powierzchni, niezalesionej wcześniejszymi nasadzeniami (sprzed wichury).

Kalibrację i wektoryzację godła wykonała Malwina Bieszk w programie MikroMap. Jako wzór posłużył wizerunek zamieszczony w załączniku 1 ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych. – W zakresie generalizacji godła zamawiający dał mi wolną rękę, ponieważ wiedział, że dokładność sadzenia jest wielokrotnie niższa niż dokładność tyczenia geodezyjnego – wyjaśnia Jarosław Marcyniuk. Ostatecznie w terenie wbito ponad 1000 drewnianych palików. Tyczenie z wykorzystaniem odbiornika GNSS trwało 6 październikowych dni. – Przyjąłem maksymalną odchyłkę od współrzędnych wynoszącą 0,05 m. Wykonywałem również pomiary kontrolne – mówi geodeta z Redy.
Jarosław Marcyniuk sprawował także nadzór w dniu sadzenia. Paliki zniszczone np. przez dzikie zwierzęta były na bieżąco wznawiane. Umowa z Lasami Państwowymi zakłada ponadto możliwość dalszej współpracy w razie konieczności dosadzeń.
Każdemu z ponad tysiąca palików geodeta nadał numer, aby w trakcie sadzenia leśnicy mogli kontrolować, gdzie ma się znaleźć dany gatunek drzewa. Dodatkowo osobom koordynującym akcję wydano specjalne szkice (rys. poniżej).



Jak zaznaczył Bartłomiej Obajtek, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku, wizerunek orła widziany z lotu ptaka podniesie atrakcyjność terenu, co może również pomóc samorządom, przyczyniając się do większej rozpoznawalności regionu.
Orzeł stanie się widoczny, gdy posadzone drzewka wyrosną i stworzą młodnik. Co ważne, oglądać go będzie można również z ziemi, ponieważ nadleśnictwo planuje zbudowanie wieży widokowej. RDLP w Gdańsku stara się także o uznanie posadzonego symbolu za rekord Polski w tego typu sadzeniu drzew.

Opracowanie Redakcji (na podstawie materiałów Lasów Państwowych)